آیا در خانواده خود یا اطرافیان با یک نوجوان بد خلق مواجه شده اید؟
نوجوانی که در کودکی رفتاری متفاوت داشته؟
آیا احساس کرده اید که نوجوان شما رفتار یا رفتارهایی دارد که موجب نارحتی ودردسر برای خود وخانواده هست؟
در این مقاله می خواهیم به نکات تربیتی اشاره کنیم تا هرچه بهتر بتوانیم در تربیت کودک ونوجوان خود موفق باشیم.
در این دوره حساس ممکن است والدین در پی واکنش به تغییرات غیر منتظره فرزندان اشتباهاتی را انجام دهند که تاهمیشه اثرات
مخربش در روح روان زندگی وی نمایان شود وبازتاب داشته باشد.
بهتر است قبل از اشاره به این اشتباهات با واژه طرحواره آشنا شویم
طرحواره چیست؟
می توان طرحواره را اینچنین تعریف کرد:
باورهای عمیق ،پایدار وتکرار شونده که در کودکی شکل می کیرد و باورهای فرد را نسبت به خودش ،زندگی ، دیگران و دنیا تشکیل می دهد.
این باورها در طول زندگی فرد تکرار می شوند تله اصطلاح عامیانه ای است که برای توصیف این الگوها به کار برده می شوند.
واقعیت این است که آنچه برای کودک شما در پنج سالگی خوب بود با آنچه در پانزده سالگی برای او مفید است ،تفاوت چشمگیری دارد.
اینجاست که عدم آگاهی منجر به اشتباه والدین در تربیت نوجوانان می شود .
در اینجا به چند نمونه از این اشتباهات رایج در تربیت نوجوان می پردازیم و اینکه در نتیجه این گونه تربیت ،چه طرحواره ایی در نوجوان تشکیل می گردد .
محرومیت هیجانی
زمانی که والدین حضور فیزیکی دارند اما رابطه عاطفی مناسبی با فرزندشان و همسرشان ندارند ونمی دانند چگونه به دیگران عشق
بورزند ،به دیگران احترام بگذارند و با خانواده واطرافیان همدلی کنند ،نوجوانی با طرحواره محرومیت هیجانی را پرورش می دهند.
درواقع در این رابطه صمیمیت عاطفی حاکم نیست،، نوجوانی که والدینش از اوغافل هستند ،حس تنهایی ،محرومیتو بی پناهی می کند ودر اغلب مواقع حسی از غم ودلتنگی دارد .
پر توقعی و احساس آشفتگی در نتیجه هویت آشفته ایی که پیدا کرده ،بی اهمیت به محبت ا طرافیان شده وهیچ گاه از محبت دیگران راضی نمی شوند.
والدین به نیازهای او آگاه نیستند و همدلی با دنیای جدید نوجوان برای آنها سخت است.
وابستگی(شخصیت وابسته)
والدینی که سخت حمایتگرند و توجهی به سن نوجوان ندارند و چنان رفتار می کنند که انگار بچه ای کم سن وسال دارند.
به جای فرزند خود تصمیم می گیرند و مراقب تمام جزییات زندگی نوجوان خود هستند وچنان در این مراقبت افراط می کنند که نوجوان هیچ گاه یاد نمی گیرد از خود مراقبت کند .
به فرزند خود هیچ گونه مسئولیتی نمی دهند وچنان رفتار می کنند که آب در دل نوجوان تکان نخورد.
به علت ترس خودشان مدام درباره خطرات زندگی به نوجوان خود هشدار و اخطار می دهند .
هنگامی که وظیفه جدیدی به کودک یا نوجوان خود نهشدار و اخطار می دهند .
هنگامی که وظیفه جدیدی به او محول می شود با نصیحت و امر ونهی زیاد همه شرایط را به دست خودشان می گیرند .
در نتیجه این بچه ها همیشه آرزو دارند که در زندگی شان کسی باشد تا بتوانند به او تکیه کنند و از زیر بار مسئولیت های سنگین رها شوند . برای نگرانی هایشان درباره کار و شیوه انجام کار همیشه به دنبال کسی هستند که با او در میان بگذارند .
آنها دچار اضطراب فشار وخستگی مدام هستند و از این امر آگاه هستند .
هنگام دریافت مسئولیت های زیاد که به ناچار آن را قبول کردند .احساس می کنند سرشان کلاه رفته .
شرم /نقص
احساسی که در اثراین تله برای نوجوان ایجاد می شود شرمساری است.
والدینی که سخت انتقاد گر وبددهن بوده یا شدیدا نوجوان را مورد مواخذه قرار می دهند .
نوجوان را مدام ناامید کرده و سرخورده می کنند .
نوجوان را طرد و تنبیه می کنند و محبتشان را دریغ می کنند .
یا اگر از نظر جسمی ،جنسی یا عاطفی با نوجوان بد رفتاری کنند .
تمام اشتباهات را گردن نوجوان می اندازند ، و یا دائم به نوجوان بگویند ،تو نالایق و بی ارزشی و به درد هیچ کاری نمیخوری .
مقایسه کردن با خواهر و برادر و همسالان.
این نوع تربیت سبب ایجاد تله نقص وشرم می شود و این نوجوانان مضطرب و هراسان هستند و از حرف زدن در مورد مشکلاتشون اجتناب می کنند و احساس خوبی ندارند .
برای ایجاد رابطه بی میل هستند و احساس می کنند دارای عیب و ایرادهای ذاتی هستد .
کلام آخر
طبیعتا والدین بهترین چیزرا برای فرزندانخودمی خواهند و ممکن هست در این راه کارهایی را انجام دهند که به نظر خودشان خوب است ،اما عواقب نا خواسته ای در پی دارد .
اما با دانستن این اشتباهات و رایج ترین آنها میتوانند آنها را اصلاح کنند تا از منجر شدن به مشکلات زیاد و یا عود کردن آنها جلوگیری کنند .
رایج ترین این اشتباهات که در شیوه تربیتی خود مرتکب می شوند ،همانطور که به آن اشاره شد ،درک نکردن نیاز فرزندان به استقلال در دوران نوجوانی و کنترل بیشتر آنها است.
امید هست با کسب آگاهی بیشتر در هر چه بهتر شدن شیوه تربیتی خود ،نوجوانان سالم تری پرورش دهید.